Gewoon bijzonder: het werk van Ester van Tol-Eenschooten

Foto genomen door Tineke Dijkstra, bij de Julianasluis in Gouda
In de rubriek ‘Gewoon bijzonder’ zetten we collega’s in het zonnetje. Zij doen ‘gewoon’ hun werk en leveren daarmee een bijzondere bijdrage aan veilige en bereikbare wegen en wateren. Ester van Tol-Eenschooten is Manager Buitendienst bij de provincie Zuid-Holland.
Jong, wethouder én in verwachting
Waarom zou je je op één carrièrepad richten, terwijl je ook verschillende richtingen kunt ontdekken? Ester heeft voor haar loopbaan bij de provincie verschillende banen uitgeprobeerd, waaronder vier jaar wethouder bij gemeente Nieuwerkerk aan den IJssel. Ester: “Het wethouderschap was een bijzondere periode om meerdere redenen: ik was erg jong en in verwachting van mijn tweede dochter. Ook was het bestuur in die tijd nog echt een mannenwereld. Desondanks was ik juist degene die mij bezighield met portefeuilles als Verkeer en Vervoer, Milieu, Civiele Werken, Onderhoud en Beheer van de Openbare Ruimte. Wat ik in die periode vooral heb geleerd, is hoe ver je komt als je open communiceert met burgers. Er is dan veel meer begrip zonder dat je ze aan het lijntje houdt.”
Als wethouder dronk ik ‘s ochtends koffie met de vuilnismannen. Het contact met de mensen buiten was erg leuk en nuttig. Het zijn de oren en ogen van de gemeente.

Commercieel directeur bij The Game Master
Tijdens het laatste jaar van Ester haar wethouderschap stopte haar man met zijn baan en begon vanuit zijn passie een bedrijf in bord- en kaartspellen. Ester: “In de praktijk bouwden we het bedrijf echt samen op. Daarom koos ik niet voor een tweede termijn met het wethouderschap. Bij The Game Master beleefden we een fantastische tijd waarin we beurzen organiseerden en op events stonden. Maar toen gaf de economische crisis het bedrijf een knauw. ‘Ik heb toch niet voor niets bestuurskunde gestudeerd’, was een gedachte die mij steeds meer bekroop. Mijn gevoel zei dat ik weer bij de overheid wilde werken. En dat lukte: ik startte bij de provincie Zuid-Holland, eerst als contractmanager en daarna als verandermanager.”
Alle bedienaren in dienst
Na zeven jaar interim functies binnen de provincie, waarin Ester met een positieve insteek verbeteringen aanbracht, maakte ze in 2019 de stap naar weer een vaste functie: Hoofd Eenheid Operatie. Zo werd Ester verantwoordelijk voor een club met 60 bedienaren voor 85 bruggen en sluizen. Ester: “Daar merkte ik al snel dat het erg lastig was om uitzendkrachten te werven. In de winter was er weinig werk en in de zomer juist topdrukte. Er werd besloten om op de bediencentrales uitsluitend met vaste bedienaren te gaan werken. Voor de drukte in de zomer hebben we nu een zomerpool van mensen die bewust kiezen om alleen in de zomer lokale bruggen te bedienen.”
Het beeld rondom bedienaren
Eenmaal gestart bij de Eenheid Operatie merkte Ester dat het beeld rondom bedienaren nogal negatief was. Er werd al snel geroepen: “als je niks meer kan, kun je altijd nog naar de bediening.” Ester: “De bedienaren voelden zich niet serieus genomen en hadden het gevoel dat er niet naar hen werd geluisterd. Volledig onterecht, want de bedienaren doen vooral op de bediencentrales zeer verantwoordelijk werk. De afstand tussen de buitendienst en de collega’s in het provinciehuis maakt het tot op de dag van vandaag ook lastig. Veel beleid wordt gemaakt voor de medewerkers (beleidsmedewerkers en adviseurs) die van maandag t/m vrijdag overdag in het provinciehuis werken. Er wordt nog steeds onvoldoende rekening gehouden met de buitendienst die 24/7 aan het werk is. Het voelt als mijn missie om de buitendienst weer op de kaart te krijgen.”
Ik heb geprobeerd de passie, die er bij velen was verstopt, weer naar boven te halen. Ze vinden het allemaal fantastisch werk. Ik ben dan ook erg trots op mijn team.

Van Eenheid Operatie naar de Buitendienst
In 2024 is het team van weginspecteurs, vaarweginspecteurs, BOA’s en bedienaren samengesmolten tot één grote buitendienst met 110 medewerkers. Ester: “Samen met vijf operationeel managers, waar ik leiding aan geef, sturen we de buitendienst aan. Met de buitendienst werken we elke dag aan een veilige en vlotte doorstroming over weg en water. Mijn verantwoordelijkheid ligt bij het op orde brengen én houden van de buitendienst. Ik wil van de hoed en de rand weten. We hebben bijvoorbeeld een opleidingsplan voor alle medewerkers, want hun kennis moet natuurlijk up to date blijven.”
Olievrouwtje
Ook het reilen en zeilen binnen de verschillende teams van de buitendienst is Ester haar taak. Hoe gaat de aansturing? Heeft iedereen het naar zijn zin? Hoeveel mensen gaan er binnenkort met pensioen? Zijn er medewerkers die het leuk vinden om andere taken erbij te doen of combinaties te maken? Ester: “Ik maak het liefst verbindingen tussen mensen. Ik voel me soms niet het oliemannetje, maar het olievrouwtje! In de praktijk is dat nog steeds hard nodig: als er onderhoud aan een brug gepleegd moet worden, moeten de bedienaar en de schipper het óók weten. En die afstemming vanuit Domein Uitvoering (projectleiders, adviseurs) met de buitendienst wordt nog weleens vergeten. Die gaten probeer ik te dichten.”
Ik anticipeer graag op de toekomst. Daarom probeer ik zoveel mogelijk kennis te vergaren zodat ik voorop kan lopen om eventuele problemen uit de weg te ruimen.
Opening nieuwe verkeerscentrale
De afgelopen jaren werd er hard gewerkt aan de nieuwe verkeerscentrale ‘Koningspoort’. Twee kleinere bediencentrales, de incident coördinatiedesk en de trainings- en testruimte worden nu samengevoegd in de nieuwe centrale op de begane grond van het provinciehuis. Ester: “Deze drie taken wilden we graag bij elkaar brengen. Ook komt er een simulator voor de training van brugbediening waar je allerlei functies voor het bedienen kunt testen. We openen de nieuwe centrale deze maand. Ik verwacht dat dit een betere samenwerking gaat opleveren. Doordat we in het provinciehuis komen, is het laagdrempeliger om contact te hebben met andere collega’s van het Domein Uitvoering. Ook wordt de nieuwe centrale moderner dan de oude centrales.”
Veiligheid voorop
Met mensen op de wegen, vaarwegen én op de bruggen en sluizen is het niet heel gek dat ‘Safety first’ het motto is van het jaarplan. Ester: “Alles draait om veiligheid. Ik wil graag ontdekken hoe veilig we daadwerkelijk werken en op welke punten dat beter kan. Maar ‘vlot’ is ook heel belangrijk want de provinciale wegen worden voller en voller. Ik vind het nog steeds onvoorstelbaar hoe rustig het is op de vaarwegen en hoe gigantisch veel vrachtwagens er op de wegen rijden. Dan denk ik bij mezelf: gooi alles op die scheepvaart en je kan gewoon lekker door, wij bedienen de bruggen wel. Wat mij betreft zouden we nog meer moeten stimuleren om de vaarwegen te gebruiken.”
