Gewoon bijzonder: Marieke Plegt van Rijkswaterstaat

Ontwerpmanager 

In onze rubriek ‘Gewoon bijzonder’ zetten we collega’s in het zonnetje. Zij doen ‘gewoon’ hun werk en leveren daarmee een bijzondere bijdrage aan veilige en bereikbare wegen en wateren. Marieke Plegt is ontwerpmanager bij Rijkswaterstaat.

Ontwerpkennis binnen de organisatie vergroten

Van een traineeship naar technisch adviseur, technisch manager en ontwerpmanager: Marieke heeft in veertien jaar Rijkswaterstaat diverse stappen gezet. Altijd aan de technische en projectmatige kant. “Als ontwerpmanager werk ik aan het MIRT (Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport) onderzoek voor de N33 Appingedam Eemshaven, het tegengaan van zoutindringing bij Kornwerderzand en het opzetten van de Viaductenwerf. Daarnaast besteed ik tijd aan de afdeling ‘RWS Ontwerpt’ en het doorontwikkelen van de visie van de afdeling. RWS Ontwerpt is acht jaar geleden opgezet, met als doel om het vakmanschap op het gebied van ontwerpen verder te ontwikkelen en die (basis)kennis te vergroten in de organisatie. Niet met het doel om weer het ingenieursbureau van RWS te worden. We willen wel graag een betere sparringpartner voor marktpartijen zijn.”

Richting geven aan opgaven

De afdeling RWS Ontwerpt kiest op dit moment vaak opgaven uit waarvan nog niet zeker is wat er precies moet gebeuren en daardoor lastig zijn om neer te leggen bij de markt. Marieke haalt er veel voldoening uit om met haar afdeling hierop te puzzelen. “We zijn nog steeds bezig om het integraal ontwerpen een plek te geven binnen de organisatie. Ondertussen draaien we al volop productie door in de voorfase van projecten te onderzoeken wat nu eigenlijk de opgave of het probleem is. Door middel van ontwerpend onderzoek kunnen we verschillende richtingen schetsen en de organisatie advies geven over vraagstukken die nog heel breed zijn. Het projectteam kan vervolgens een heldere vraag aan de markt stellen. Ook bieden we de mogelijkheid aan technisch adviseurs en specialisten van andere afdelingen binnen RWS om een tijdje met de afdeling mee te draaien en zo hun ontwerpkennis te vergroten.”

De Vervanging en Renovatie productie verviervoudigen 

In de Viaductenwerf wordt de vervangings en renovatie (VenR) opgave van alle betonnen bruggen en viaducten voorbereid. Dit initiatief met een programmatisch karakter heeft als doel om meer vaart achter de realisatie te zetten. “De VenR opgave van RWS groeit snel en het is onmogelijk om die honderden bruggen en andere objecten afzonderlijk van elkaar op de markt te zetten. De productie moet namelijk in 2030 verviervoudigd zijn om zo Nederland veilig en bereikbaar te houden. Om dit te behalen maken we onder andere gebruik van de portfolio aanpak uit het programma ‘Op weg naar een vitale infrasector’. Daarmee worden viaducten gebundeld op de markt gezet. Maar er zijn ook veranderingen nodig binnen de interne organisatie van RWS om de productie te verhogen. We hebben wel bedacht hoe we het moeten aanvliegen, maar het daadwerkelijk uitrollen verloopt moeizaam. We hebben de neiging om gebaande paden te blijven volgen en tegelijkertijd te veranderen. Dat gaat niet. Oude patronen en werkwijzen moeten soms doorbroken worden. Dan merk ik dat het stroperig gaat en dat je daar echt doorzettingsvermogen en een lange adem voor nodig hebt.”

Ik wil mensen motiveren om mogelijkheden te zien in verandertrajecten en niet alleen 'beren op de weg’.

Minder discussie over risico’s en geld

Dat het echt anders kan is wel gebleken met het project DOEN. Een van de mooiste momenten uit Marieke’s carrière. De essentie van DOEN is dat je samen met de markt maximale klantwaarde bereikt, eerlijk geld geeft voor eerlijk werk, werkt vanuit de bedoeling, leert van de werkwijze en deze ervaringen deelt met collega’s in de bouwsector. DOEN werd ontwikkeld en toegepast bij de VenR opgave van de Nijkerkerbrug waardoor er een verfrissende aanpak mogelijk was. “We wilden vanaf de start beter samenwerken met de markt. Met als doel: minder discussie over risico’s en geld en een betere oplossing. We hebben aanbesteed op samenwerking in plaats van op een concreet ontwerp of prijs. Toen de aannemer aan boord was, hebben we met elkaar het plan uitgewerkt en de prijs bepaald. Ik kijk met veel plezier terug op deze tijd: met een jong team werkten we echt aan iets nieuws en kregen we de ruimte om vastgeroeste denk- en handelingswijzen te doorbreken. Ook hebben we geïnvesteerd in een nauwe samenwerking met de aannemer. Er was geen ‘wij en zij’; in de bouwkeet zaten we allemaal door elkaar. We maakten kennis met elkaars dynamiek en kregen ook de strubbelingen van de ander mee. Zo ontstond er meer wederzijds begrip. Het is heel mooi om te zien hoe het gedachtegoed van DOEN is geland in de 2-fasen aanpak.  Deze ervaring neem ik zeker mee in de opzet van de Viaductenwerf.”

Samenwerken aan iets dat er echt toe doet in Nederland. Dat is mij nog nooit gaan vervelen.

Leren van ome Kor 

Marieke studeerde construction management engineering aan de Universiteit Twente, ook wel bouwprocesmanagement genoemd. De focus lag op civiele infra maar ook op de strategische en organisatorische kant van het werk. “Ik kwam er vrij snel achter dat techneuten hele leuke mensen zijn om mee te werken. Toen ik begon als trainee bij Rijkswaterstaat werkte ik samen met ‘ome Kor’, een ervaren ingenieur die tegen zijn pensioen aanliep. We bouwden een mooie samenwerking op waar ik niet alleen van hem leerde, maar hij ook nog van mij. Technisch adviseurs en specialisten hebben vaak een enorme passie voor hun werk en bereidheid om door te ontwikkelen. En natuurlijk, soms kunnen ze ook tot het gekmakende inzoomen op details. Mijn rol als technisch- of ontwerpmanager is om samen uit te zoomen en te onderzoeken wat er aan de hand is en waar we moeten bijsturen.”