Gewoon bijzonder: interview met Saskia Dubbeldam van Waterschap Rivierenland

In onze rubriek Gewoon bijzonder zetten we collega’s in het zonnetje. Zij doen ‘gewoon’ hun werk en leveren daarmee een bijzondere bijdrage aan veilige wegen en wateren. Saskia Dubbeldam is operator watersystemen in de Centrale Regiekamer bij het Waterschap Rivierenland en coördineert vanuit Tiel honderden stuwen en gemalen.

Efficiënt werken met een Beeld BedieningsSysteem (BBS)

Waterschap Rivierenland beheert met zo’n 2100 stuwen en gemalen de waterstand in de sloten en vaarten. Vanuit Tiel bedient Saskia samen met haar collega’s de 560 geautomatiseerde objecten (stuwen en gemalen) en stemt zij het peilbeheer met de gebiedsbeheerders buiten af. Tegenwoordig komen alle geautomatiseerde objecten samen in één Beeld BedieningsSysteem. Met deze ontwikkeling is het werk veel overzichtelijker en daardoor efficiënter geworden. “In de regiekamer werk ik met zes schermen waar alle informatie met elkaar vergeleken en gecombineerd kan worden. Zoals de informatie uit het BBS, het weer, data van de rivieren en het GIS (geografisch informatiesysteem). 

In het BBS is de status van de peilvakken (waterstanden) en de technische status van de objecten in één oogopslag zichtbaar. Gaan de waterstanden in een bepaald gebied buiten hun marges? Of is een van de objecten in storing? Dan kleurt dat peilvak of object rood. Het BBS is als het ware onze alarmbel.”

Tijden van crisis

Afgelopen januari liep de druk hoog op toen door extreme regenval de Linge buiten haar oevers trad. Er viel toen bijna 50 millimeter in 24 uur terwijl het al nat was in het gebied. De gemalen kunnen ongeveer 14 millimeter per etmaal afvoeren. Nu is het gebied van de Linge ingericht als boezem maar het blijft spannend. Soms liggen er moeilijke beslissingen voor bij Saskia en haar collega’s. “In mijn werk is het echt hollen of stilstaan. Op sommige momenten is het verschrikkelijk druk om te zorgen dat het peilbeheer binnen de marges blijft. Tijdens een crisis schaalt de organisatie op en wordt er een Actie Centrum Water opgericht. Hier komen alle specialisten in samen en worden de beslissingen van hogerhand genomen.”

In een crisis reik ik de keuzes aan: aan welke knoppen kunnen we nog draaien en wat zijn dan de gevolgen?

Operator én adviseur

Saskia heeft door haar werk als operator veel gebiedskennis. Dat maakt dat ze vaak als adviseur in projecten en nieuwe ontwikkelingen wordt gevraagd. “Ik denk mee met bijvoorbeeld wateraanvoerstudies (modelstudies), stedelijke waterplannen, aanpassingen aan het watersysteem en renovatieprojecten van gemalen. Dat kan alleen in rustige tijden. Gedurende een crisis zit ik aan het dubbele aantal uren om de objecten te bedienen en het peilbeheer op orde te houden. Als de storm weer is gaan liggen, is iedereen de crisis weer vergeten. Maar mijn advieswerk is blijven liggen. Dat is soms lastig.”

Faciliteren van fruittelers

Samenwerking is in Saskia haar werk een belangrijke factor. Ze werkt in een team van vijf operators die elk hun eigen gebied hebben. In een wachtdienst is Saskia verantwoordelijk voor het hele waterschap en moet ze beslissingen nemen over een gebied dat ze minder goed kent. Hierbij betaalt het BBS zich uit. “Er staat veel druk op de afstemming met fruittelers in mijn gebied. Zij hebben tijdens nachtvorstbestrijding veel water nodig om hun oogst te beschermen tegen bevriezing. Er hangt veel vanaf omdat hun oogst in één nacht verloren kan gaan.”

Het geeft een kick als het lukt om de fruittelers zoveel mogelijk te faciliteren in hun vraag naar water.

Standaardisatie stuwen en gemalen

Trots is Saskia op het project Integrale Watersysteem Automatisering (iWA). Met als doel het vervangen van de software in stuwen en gemalen. “In de afgelopen acht jaar ben ik betrokken geweest bij dit project waar we door standaardisatie iedere stuw en gemaal dezelfde look en feel hebben gegeven. Dit maakt het gemakkelijker om het gebied van je collega over te nemen. Maar ook het BBS is in dit project ontwikkeld om overzicht te creëren. Ik vind het mooi dat ik als gebruiker vanaf de basis betrokken ben geweest.”

Grenzen van het watersysteem

Waterschap Rivierenland viert dit jaar zijn 750 jarig bestaan. De missie was voorheen ‘sterke dijken, voldoende en schoon water’. Dit is onlangs veranderd in ‘zorgen voor veilige dijken en een evenwichtig watersysteem’. “De verandering benoemt gelijk de kern van mijn werk en de uitdagingen voor de toekomst: wat is een evenwichtig watersysteem en waar ligt de grens? De grenzen komen steeds meer in zicht en de rek is eruit. Tegenwoordig moeten we steeds vaker en sneller opschalen.”

Het geeft energie als je weet dat je met elkaar de juiste beslissingen heb genomen om de pijn zo eerlijk mogelijk te verdelen.